Terapötik ittifak, terapist ile danışan arasındaki işbirlikçi, güvene dayalı ilişki olarak tanımlanır. Bazen “çalışma ittifakı” olarak da bilinmektedir. Terapötik ittifak başarılı terapi için temel bir adım sağlar.
Terapötik ittifak güven ve karşılıklı saygıya dayanır: Olumlu değişiklikler elde etmek için hem terapistin hem de danışanın birlikte çalışması gerekir. Terapötik ittifak, terapinin hedeflerinin etkili bir şekilde tartışılabilmesi ve gerçekleştirilebilmesi için açık iletişim ve anlayışı gerektirir. Etkili problem çözümü için karşılıklı işbirliğini içerir.
Terapötik ittifakın gücü, danışanların tedaviye ne kadar iyi yanıt verdiğini belirlemeye yardımcı olur. Güçlü bir terapötik ittifak, danışanın kendi iyileşme sürecine aktif katılımını teşvik eder ve bu da daha iyi sonuçlara yol açar.
Danışanlar, terapistlerine güvendiklerinde ve onların desteklendiğini hissettiklerinde tedavi önerilerini takip etme, zor konuları tartışma ve içgörü geliştirme olasılıkları daha yüksektir. Terapötik ittifakın dört temel unsuru bulunmaktadır.
- Olumlu Uyum: Terapistler, danışanlar için yargılayıcı olmayan, destekleyici bir ortam yaratmaya çalışmalıdır. Bu, net sınırlar koymayı, empatik bir şekilde geri bildirim sağlamayı ve danışanın söyleyeceklerini aktif olarak dinlemeyi içermektedir.
2) Hedefler Üzerinde Karşılıklı Anlaşma: Terapistin başarılı olabilmesi için terapist ve danışanın terapinin hedefleri üzerinde anlaşmaya varması önemlidir. Terapötik ittifak, her iki taraf da farklı olasılıkları birlikte açıkça tartışıp keşfedebildiğinde güçlenir.
3) Gerçekçi Beklentiler: Tedavi süresince terapistler ve danışanlar, verilen zaman çerçevesi ve mevcut kaynaklar dahilinde nelerin başarılabileceği konusunda gerçekçi kalmalıdır. Beklentileri çok yüksek ayarlamak, eğer karşılanmazlarsa hayal kırıklığına yol açabilir.
4) Sorumluluğu Paylaşmak: Hem terapist hem de danışan, terapi hedeflerine doğru ilerlemenin sorumluluğunu paylaşmalıdır. Terapist, danışanın kendi iyileşme sürecinde aktif rol almasına izin verirken rehberlik ve destek sağlamalıdır. Ancak temelde terapötik deneyimlerinden faydalanmak ve bunu günlük yaşamda uygulamak danışanın elindedir.
Terapötik İlişkinin Beş Bileşeni Nelerdir?
Anlamlı değişimi teşvik eden güçlü bir terapötik bağ oluşturmak için aşağıdaki beş bileşen gereklidir:
- Karşılıklı Saygı: Terapistler danışanlarına saygı göstermeli ve mesleki sınırları her zaman korumalıdır. Danışanların da güven inşa edebilmeleri için terapistleri tarafından saygı duyulduğunu ve desteklendiklerini hissetmeleri önemlidir.
2) Empati: Terapistler danışanlarının düşüncelerini, duygularını, hedeflerini ve deneyimlerini onların bakış açısından anlamaya çalışmalıdır. Bu, danışanların zor konuları yargılanmadan veya eleştirilmeden açıkça tartışabilecekleri bir ortam yaratır.
3) Samimiyet: Terapistler danışanlarına karşı dürüst, açık ve özgün olmalı, aynı zamanda önyargılı fikirleri veya stereotipleri kullanmaktan kaçınmalıdır. Bu, bir güven ortamının oluşmasına yardımcı olur ve danışanları, kendilerini keşfetme konusunda dürüst olmaya teşvik eder.
4) Güvenlik: Danışanların deneyimlerini paylaşabilecekleri güvenli bir alan yaratmak, etkili bir terapi için çok önemlidir. Terapistler mahremiyete saygı göstererek, mahremiyeti koruyarak ve gerektiğinde destek sunarak emniyet ve güvenlik duygusunu geliştirmelidir.
5) Olumlu Beklentiler: Terapistler danışanlarının değişiklik yapma yeteneğine inanmalı ve terapötik süreç için olumlu beklentiler yaratmaya çalışmalıdır. Danışanların ayrıca tedavi yolculuğu boyunca motive olmalarına yardımcı olacak gerçekçi beklentilere sahip olmaları gerekir.
Terapötik İttifakın Etkisi
Terapist ile danışan arasındaki terapötik ittifakın kalitesi, terapinin başarısı üzerinde geniş kapsamlı etkilere sahiptir.
Güçlü bir ittifak, açık iletişimi geliştirmeye yardımcı olur, işbirliğini teşvik eder ve danışanların hedeflerine ulaşmasını sağlayacak gerçekçi beklentileri güçlendirir. Aynı zamanda danışanların düşüncelerini ve duygularını güvenli, yargılayıcı olmayan bir alanda keşfetmeleri sayesinde anlamlı değişimlerin meydana gelebileceği bir ortam yaratır. Sonuçta terapötik ittifak başarılı tedavinin önemli bir parçasıdır.
Terapötik ittifakın gücü, terapinin ötesinde danışanların kalıcı olumlu değişiklikler yapma olasılıklarının ne kadar yüksek olduğunu belirlemeye yardımcı olur.
Klinik Psikolog&Aile Danışmanı Sümeyra ALBAKIR
