Öfke, bir şeyler ters gittiğinde veya birisi size haksızlık yaptığında hissettiğiniz yoğun bir duygudur. Tipik olarak stres, hayal kırıklığı gibi duygularıyla karakterize edilir. Herkes zaman zaman öfke hisseder. Sinir bozucu veya zor durumlara verilen tamamen normal bir tepkidir.
Öfke, dış veya iç etkilerden kaynaklanabilir. Bir kişi veya olay sizi kızdırabilir. Birisi önünüzde sıraya girdiği için kızabilirsiniz. Duygusal olarak incindiğinizde, tehdit edildiğinizde, acı çektiğinizde ya da bir yüzleşmeyle karşı karşıya kaldığınızda öfkeli hissedebilirsiniz.
Bazen duygusal acı, korku, yalnızlık veya kayıp gibi başa çıkmamayı tercih ettiğimiz diğer duyguların yerine öfkeyi kullanırız. Bu durumlarda öfke ikincil bir duygu haline gelir. Öfke, fiziksel acıya bir tepki, korku duygularına bir tepki, algılanan bir saldırıdan kendinizi korumak veya sinir bozucu bir duruma tepki olabilir.
Öfke ancak aşırı derecede sergilendiğinde sorun haline gelir ve günlük işleyişinizi ve insanlarla ilişki biçiminizi etkilemeye başlar. Öfkenin yoğunluğu hafif bir rahatsızlıktan öfkeye kadar değişebilir. Bazen aşırı veya mantıksız olabilir. Bu durumlarda duyguyu kontrol altında tutmak zor olabilir ve normalde davranmayacağınız şekillerde davranmanıza neden olabilir.
Öfkelendiğimizde vücudumuz bazı biyolojik ve fizyolojik değişikliklere uğrar. Vücudunuzun geçirebileceği biyolojik değişimlerin örnekleri şunlardır:
Artan enerji seviyesi
Yükselen kan basıncı
Adrenalin ve noradrenalin gibi hormonlarda ani artış
Vücut ısısında artış
Artan kas gerginliği
Öfke herkeste aynı şekilde görünmez ve hepimiz bunu farklı şekillerde ifade ederiz. Öfkeli olduğunuzda fark edebileceğiniz bazı dışsal özellikler şunlardır:
Yükselen ses seviyesi
Sıkılmış yumruklar
Kaşlarını çatmak
Sıkılmış bir çene
Fiziksel olarak titreme
Hızlı kalp atışları
Aşırı terleme
Aşırı ilerleme hızı
Klinik Psikolog&Aile Danışmanı Sümeyra ALBAKIR