Hepimiz zaman zaman teslim tarihleriyle boğulmuş, birden fazla görevle boğulmuş ve hiç bitmeyen ödevlerle bitkin düşmüş olabiliriz. İster yaklaşmakta olan bir teslim tarihi olsun, ister büyük bir proje ya da günlük eziyet olsun, stresliyken üretken kalmak çetin bir mücadele gibi gelir.
Araştırmalar kendinize iyi bakmanın iş stresini etkili bir şekilde yönetmenin anahtarı olduğunu söylüyor. Kendi refahınıza odaklanmak için doğru araçlara sahip olmak, stresi nasıl yönettiğinizi doğrudan destekleyebilir.
Stres Çalışmayı Nasıl Etkiler?
Araştırmalar stresin, yaşadığımız stres düzeyine bağlı olarak işimizi etkilediğini söylüyor. Bir miktar stres işimizi daha iyi veya daha değerli hale getirebilir; oysa yüksek stres genellikle hata yapmamıza, bunalmamıza veya işi yapamaz hale gelmemize neden olabilir.
Stresli olduğumuzda vücudumuzun kortizol, norepinefrin ve adrenalin gibi hormonlar salgılar ve bu hormonların duygusal dalgalanmalara, sinirliliğe ve konsantrasyon güçlüğüne neden olarak işimizi etkileyebilebilir. Stres ne kadar yüksek olursa, bu hormonlar da o kadar fazla salınır ve bu da daha belirgin yan etkilere yol açabilir.
Araştırmalara göre stresin işteki performansımızı etkileyebileceği yollardan bazıları şunlardır:
1. Verimliliğin azalması: Stres, odaklanma, konsantrasyon ve karar verme becerilerimizi olumsuz etkileyerek verimliliğin düşmesine neden olabilir.
2. Artan hatalar: Stresli olduğumuzda hata yapmaya ve gözden kaçırmaya daha yatkın oluyoruz, bu da işimizin kalitesini etkileyebilir.
3. Zayıf iletişim: Stres bizi daha asabi ve daha az empatik hale getirerek işbirliğini ve ekip çalışmasını engelleyebilir.
4. Tükenmişlik: Kronik stres, aşırı tükenme, motivasyonun azalması ve işlevsellik yetersizliği ile karakterize edilen tükenmişliğe yol açabilir.
5. Devamsızlık: Stresin neden olduğu fiziksel ve zihinsel sağlık sorunları, hasta günlerinin artmasına neden olabilir.
İş Strese Nasıl Neden Olur?
Belki de mesele ertelemek ya da iş yerinde vakit geçirmek değildir. Zorlu yöneticiler ve aşırı yüklenen görevlerle dolu yüksek stresli bir işiniz olabilir. Veya şirketiniz işten çıkarmalar yapıyor ve siz endişeyle adınızın doğrama bloğunda olacağından endişeleniyorsunuz. Bu durumlarda iş, stres seviyenizi farklı şekillerde artırabilir:
1. Aşırı iş yükü: Aşırı iş yükü veya gerçekçi olmayan beklentiler ciddi stres yaratabilir.
2. İş-yaşam dengesinin zayıf olması: Sürekli çalışmak ve dinlenmeye zaman ayırmamak, zihinsel ve fiziksel sağlığımızı etkileyerek kronik strese girmemize neden olabilir.
3. İş güvensizliği: İşimizi kaybetme korkusu, performansımızı olumsuz etkileyebilecek önemli bir stres etkenidir.
4. Olumsuz ilişkiler: Meslektaşlarımız veya yöneticilerimizle yaşanan çatışmalar stres seviyemizi artırabilir.
5. İşyeri ortamı: Zehirli veya destekleyici olmayan bir çalışma ortamı stres düzeylerini artırabilir. Kötü yönetim, ofis politikaları, işten çıkarmalar, zorbalık, taciz veya işbirliği eksikliği gibi sorunlar stresli ve sağlıksız bir atmosfere katkıda bulunabilir.
Nasıl Üretken Kalınır?
Bir program oluşturun: Her görev için belirli zaman dilimleriyle gününüzü planlayın. Dinlenmek ve enerji toplamak için kısa molalar ekleyin.
Önceliklendirin: Görevlerinizi öncelik sırasına göre listeleyin ve önce en kritik görevlere odaklanın. Daha acil işler ortadan kalktığında daha az stresli hissedersiniz.
Parçalara ayırın: İş yükünüzün daha az bunaltıcı olmasını sağlamak için daha büyük görevleri daha küçük, daha yönetilebilir parçalara bölün. Daha küçük görevleri tamamlamak ve hedefinize doğru istikrarlı bir şekilde ilerlemek, güveninizin artmasına yardımcı olacaktır.
Son teslim tarihlerini belirleyin: Ertelemeyi önlemek ve doğru yolda kalmak için gerçekçi son tarihler belirleyin.
Zamanınızı yönetin: İşlerinizi verimli bir şekilde halletmenize yardımcı olması için Pomodoro Tekniği gibi zaman yönetimi tekniklerini kullanın.
Çoklu görevlerden kaçının: Her seferinde tek bir göreve odaklanın. Aynı anda çok fazla şey yapmaya çalışmak stres seviyenizi yükseltip verimliliğinizi düşürebileceğinden çoklu görevlerden kaçının.
Düzen: Çalışma alanınızı derli toplu, düzenli ve derli toplu tutmak dikkat dağıtıcı unsurları azaltabilir ve odaklanmanızı geliştirebilir.
Görevleri devredin: Mümkün olduğunda görevleri meslektaşlarınıza veya ekip üyelerinize devretmekten korkmayın. Bu iş yükünüzü azaltmanıza yardımcı olabilir.
Mola verin: Araştırmalar iş kalitenizin düştüğünü görüyorsanız ara verme zamanının geldiğini söylüyor. Kulağa mantıksız gelebilir ama molalar zihninizi tazeleyebilir ve size yenilenmiş bir odaklanma olanağı sağlayabilir.
Bir akıl sağlığı günü ayırın: Stres seviyeniz çok yüksekse ve çalışamıyorsanız, rahatlamak ve pillerinizi şarj etmek için bir ruh sağlığı günü ayırın.
Klinik Psikolog&Aile Danışmanı Sümeyra ALBAKIR
