Uzun bir tatil ve dinlenme sonrasında birçoğumuz okula adapte olma konusunda sorunlar yaşayabilmektedir. Özellikle okula yeni başlayan (0-6 yaş) çocuk için sosyal, fiziksel, zihinsel ve duygusal gelişimi açısından okula başlama önemli bir dönemdir. Hayatımızda her yeni deneyim beraberinde yeni duyguları da getirmektedir. Uyum süreci de beraberinde hem ebeveynler için hem de çocuklar için yeni duygular getirebilmektedir.
Uyum sürecinde yaşanılan duygular bireysel farklılıklar göstermekle birlikte kimi çocuklar okula tepkiliyken, kimisi ise ilk başlarda uyum gösterip daha sonradan tepki göstermeye başlayabilmektedirler.
Çocuğun okula uyum sürecinde çocuklar için okul aile dışına atılan ilk adım olması sebebi ile çoğu çocuk için sevinç ve heyecanın yanı sıra kaygı duygusunu da beraber getirebilmektedir. Ebeveynlerden ayrılmaya yönelik kaygı başlangıçta kabul edilebilir ve beklendik bir süreçtir. Burada önemli olan okula alışma sürecinde ebeveynlerin çocuğun kaygısını yatıştıracak tutumlar sergilemesidir. Ebeveynler çocuğa kaygı dolu tutumlar ile yaklaşmamalı, kendi kaygısını kontrol altında tutmalıdır. Çocuğun okula giderken en sık yaşadığı kaygı orada bırakılacağı, annesi tarafından unutulabileceği ya da annesinin başına bir şey geleceğidir. Bu kaygılar sebebiyle ebeveynlerin sakin, sabırlı, hoşgörülü yaklaşımda olması ve oryantasyon sürecinde okul ile işbirliği içerisinde olması uyum sürecini olumlu etkileyecektir. Çocuğun okula başlayacağı fikrine ve okulun ilk günlerinin zor olabileceğine önce ebeveynlerin alışması süreci daha kolay hale getirebilmektedir.
Ebeveynler okulla ilgili çocuklarıyla dürüst, olumlu bir iletişim kurmalılar ve çocuğa okulda neler yapacağı dürüst bir şekilde anlatılmalıdır. Ebeveynler çocuk için okula başlamanın zaten başlı başına büyük bir değişiklik olduğunu akıllarından çıkarmamalı ve okula alışma döneminde çocuğun hayatında herhangi bir farklılık (bakıcı değişikliği, taşınma, tuvalet eğitimi vb.) yaratmamaya dikkat etmelidirler.
Bazen çocuklar evlerinden sevdiği bir oyuncak, annenin elbisesine ait bir parçayı okula götürmek isteyebilirler. Bu gibi durumlarda çocuğa anlayış gösterilmeli ve mevcut geçiş nesnesinden kademeli ayrılık planlanmalıdır. Tüm bu geçişler sınıf öğretmeni ile işbirliği içinde olmalıdır.
Ebeveyn olarak okulda kalmak isteyebilir, aralarda çocuğunuzu görmek isteyebilirsiniz. Fakat bu durum çocuğa ”İstediği an onu okuldan alabileceğiniz” düşüncesini kazandırıp, uyum sürecini uzatacaktır. Bu durumda ebeveynlerin tutarlı olması gerekmekte ve çocuğun tepkilerine dayanamayıp ‘’Bugünlük okula göndermeyelim’’ gibi cümlelerden uzak durmaya çalışmalıdır. Ebeveynlerin tutarlı olmaması ve okula göndermemesi uyum sürecini daha fazla zorlaştırmaktadır. Bu nedenle ebeveynlerin okula uyum sürecinde kararlı ve sabırlı olması gerekmektedir.
Klinik Psikolog & Aile Danışmanı Sümeyra ALBAKIR
